Öksürüp aksırırken idrar kaçırma normal değildir. Ülkemizde çoğu kadın etrafındaki kadınların da aynı şikâyeti olduğunu gördüğü için bunu normal olarak kabul etmektedir. Amerika’da kadınların %15’i idrar kaçırmaktadır.
İdrar kaçırmanın farklı tipleri ve dolayısı ile farklı tedavileri varır. En sık görülenleri:
Stres idrar kaçırması
Bu tipte kadının alt bölgesindeki kasların zayıflaması ve gevşemesi ile sarkmasından dolayı idrar torbasının sarkması ile idrar kaçırma olur. Daha önce normal doğum yapmış olmak en önemli risktir. Öksürme, hapşırma, halay çekme sırasında, zıplamayla ve merdiven çıkarken idrar kaçırma olabilir.
Urge idrar kaçırması
Bu tipte problem idrar torbasını gereksiz yere kasılmasıdır. Hasta idrarını geldiğini hisseder hissetmez tuvalete yetişemeden idrar kaçırır. İdrar torbası tam olarak şişemez. Bu nedenle sık idrar yapma isteği olur. İstek geldiğinde ise tutmak mümkün olmaz idrar kaçması olur.
Sürekli idrar kaçırma
Bu durumda sürekli idrar kaçışı olur. Hasta sürekli ped kullanmak zorunda kalabilir. Daha çok geçirilmiş cerrahilere bağlı idrar torbası ile vajen arasında bir kanalın açılması ile olur. Mutlaka cerrahi olarak bu kanal kapatılmalıdır.
Tanı:
Muayenede idrar torbasının sarkıklığı tespit edilebilir. Hasta muayenede ıkındırılır ve öksürtülür. İdrar kaçışı kontrol edilir. Tanı netleştirilemediğinde çoklu kanal ürodinami testi genellikle kesin tanı koydurur.
Tedavi:
Stres idrar kaçırmasında sarkmış olan idrar torbası cerrahi müdahale ile yukarı alınır ve idrar torbasının boynunun altına hamak tarzında, vücudunuzda sürekli kalacak olan bir band yerleştirilir (Transobtüratör tape (TOT)). Bu yöntemin başarı şansı 5 yıllık %85 dolaylarındadır ki çok etkilidir. Yaklaşık 15 dakika süren bir ameliyat olup hastanede 1 gün yatmanız gerekir.
TOT uygulaması ülkemizde kadın hastalıkları alanında ilk kez tarafımdan gerçekleştirilmiştir ve ilk sonuçlarımız derneğimizin dergisinde yayınlanmıştır.
Urge idrar kaçırmada ise tedavi ilaç tedavidir. İdrar torbasındaki kası rahatlatıcı ilaçlar verilir.
Korunma:
Genç yaşlarda Kegel egzersizi ilerde pelvik kasların sarkmasını engelleyerek stres idrar kaçırması riskini azaltacaktır. Bu egzersiz oturduğunuz yerden yapabilirsiniz. Bir sandalyeye oturunuz. Bacaklarınız arası omuz aralığında açık olacak şekilde yere basınız. Daha sonra ayaklarınızı oynatmadan bacaklarınızı birbirine değdirmeye çalışınız. Bu hareket pelvik kaslarınızı çalıştıracaktır. Günde 5 dakika bu çalışmayı yapmak yeterli olacaktır.
Rahim, idrar torbası, rektum sarkması
Rahmi tutan pelvik kasların zayıflaması ile ileri yaşlarda rahim sarkabilir. Bu sarkma o kadar fazla olabilir ki rahim vajinal dışına çıkabilir ve içeri sokulamayabilir. Rahim sarkması ile birlikte genellikle idrar torbası ve rektum da sarkar.
Muayene sırasında tanı rahatlıkla konulur. Tedavisi cerrahi olarak rahmin alınması, idrar torbası ve rektumun yukarı çekilerek kaldırılmasıdır. Rahim alındıktan sonra kalan kısmın tekrar sarkmaması için özel bir sağlam dokuya asılması gereklidir. Rahmin alınması alttan yapılmalıdır (Vajinal histerektomi)
Günümüzde en güncel, en başarılı yöntem Sakrospinöz ligament fiksasyonu isimli bir ameliyattır.
Hastanın yaşı genç ise, ailesini tamamlamamış ise (çocuk isteği halen var ise) rahim alınması yapılmamalıdır. Sarkmış olan rahim sakral kemiğe özel bir mesh ile asılmalıdır. Bu yöntem laparoskopinin sağlamış olduğu avantajlar nedeni ile laparoskopik olarak yapılmaldır. Yaklaşık 30 dakika süren bir ameliyat ile hasta eski haline kavuşabilmektedir. Bu yöntemin 5 yıllık başarı oranları %95'in üstündedir. Bu ameliyata sakral histeropeksi ameliyatı denir.
Laparoskopik sakral histeropeksi ameliyatımı izlemek için lütfen tıklayınız